Wednesday, 9 January 2019

مریشك-ی هەرێم هاڕەی بە نرخ كردووە خاوەن كێڵگەكانی عیراق هاواریان لێ‌ هەستاوە

قائیمقامی قەزای خاڵس لە پارێزگای دیالە دەڵێت، خاوەن كێڵگەكانی پەرلەوەر، ڕێگەی كەركوك- بەغدایان گرتووە و ڕێگە لە تێپەڕبوونی ئەو بارە مریشكانە دەگرن، كە لە هەرێمی كوردستاوە هاوردە كراون.

عودەی خەدران، قائیمقامی قەزای خاڵس-ی سەر بە پارێزگای دیالە بە ماڵپەڕی (بغداد الیوم)ی ڕاگەیاندووە، “خاوەن كێڵگەكانی پەلەوەر لە ناوچەی جیزانی و ناوچەكانی دەوروبەری قەزای خاڵس (15 كیلۆمەتر باكووری بەعقوبە)، ڕێگەی كەركوك- بەغدایان گرتووە و ڕێگە نادەن ئەو بارە مریشكانە تێپەڕببن، كە لە كوردستانەوە بەرەو بەغدا و بەعقوبە و پارێزگاكانی تر دەچن”.

بە وتەی خەدران، “ئەوەی خاوەن كێڵگەكانی پەلەوەر ئەنجامی دەدەن، وەك ناڕەزاییە بەرانبەر بەو زیانە زۆرانەی كردویانە، كە مانگانە دەگاتە ملیارێك دینار بەهۆی دابەزینی نرخەكانەوە لە ئەنجامی ئەو بارە مریشكانەی لە هەرێمی كوردستانەوە بەرەو ناوچە و شارەكانی ناوەڕاست و باشوور هەناردە دەكرێن و بونەتە مایەی دابەزاندنی نرخی مریشك بەشێوەیەكی بەرچاو”.

قائیمقامی قەزای خاڵس دەڵێت: “خاوەن كێڵگەكانی پەلەوەر، داوا لە حكومەت دەكەن، هاوكارییان بكات و ڕێگە لە داڕمانی كەرتی كێڵگەكانی پەلەوەر بگرێت لە دیالە، بەهۆی ئەو زیانانەی پێیان دەگات، بەهۆی هاوردەكردنی مریشك لە ناوچەكانی تر، كە بەرهەمی ناوچەكە بەرەو داڕمان دەبات”.

پێشتر، سەعد تاهیر، سەرۆكی ئەنجومەنی قەزای خاڵس، ڕایگەیاندبوو، دەیان خاوەن كێڵگەی پەلەوەری دەوروبەری قەزاكە، خۆپیشاندانیان سازكردووە بەرانبەر بە هاوردەكردنی بەرهەمی دەرەكی.

تاهیر بە ماڵپەڕەكەی ڕاگەیاندبوو، “خاوەن كێڵەكانی پەلەوەر لە ناوچەی جیزانی لە نزیك ڕێگەی كوركوك- بەغدا گردبوونەتەوە و دەیانەوێت ڕێگە لە هاوردەكردنی مریشك بگرن لە هەرێمی كوردستانەوە بۆ بەغدا و پارێزگاكانی تر.

بەپەلە زانیاری نوێ لەسەر ئەو هونەرمەندەی دەستگیرکرا

هونه‌رمه‌ندێكى میللی له‌ كۆیه‌ دوو هاوڕێى خۆی بریندارده‌كات و پۆلیسیش له‌ هه‌وڵی ده‌ستگیركردنیدایه‌.

رووداوه‌كه‌ دره‌نگانێكى شه‌وی رابردوو له‌ یانه‌ى چنارۆكی گه‌شتیاری له‌ سنوری شاری كۆیه‌ بووه‌.

عەلی عەبدوڵا، به‌ڕێوه‌به‌ری
پۆلیسی كۆیه‌ ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه‌ 10ى كانونى دووه‌مى 2018 به‌ دواڕۆژى راگه‌یاند: هونه‌رمه‌ندی میللی ئاوات بۆكانى به‌ گولـله‌ دوو له‌ هاوڕێكانى به‌ناوه‌كانى (ك. ع. س) (ن. ع. م) برینداركردووه‌، به‌هۆی كاریگه‌ری برینه‌كانیشان ره‌وانه‌ى نه‌خۆشخانه‌كانى هه‌ولێر كراون و ئێستا له‌ژێر چاودێری پزیشكیدان.

وتیشی: "زانیاریمان هه‌یه‌ ئه‌و هونه‌رمه‌نده‌ به‌ره‌و سنوری رانیه‌ هه‌ڵاتووه‌، به‌ڵام شوێنه‌كه‌ى نادیاره‌ و له‌ هه‌وڵی ده‌ستگیركردنیداین".

سەهۆڵبەندان و كڕێوە دەستپێدەكات

شەپۆلێكی سەرما و شەهۆڵبەندان هەرێمی كوردستان دەگرێتەوە و شارەزایەكی كەشناسی دەڵێت: “لە ئەمشەوەوە دەستپێدەكات و نزمە پاڵەپەستۆی ساردی جەمسەرییە”.

سادق عەتیە، پسپۆڕی كەشناسی عیراقی لە هەژماری خۆی لە فەیسبووك ئاماژەی بەوەكرد، كە شەپۆلێكی سەرمای جەمسەری لە ئێوارەی ئەمڕۆوە پێنج شەممە و بەتایبەتیش لە كاتەكانی شەوەوە ناوچەكانی هەرێمی كوردستان و ناوەڕاستی عراق دەگرێتەوە و كاریگەریشی لەسەر ناوچەكانی فوڕاتی ناوەڕاست و شارەكانی باشوور و بیابانەكانی باشوور دەبێت.

ڕاشیگەیاندووە، شەپۆلەكە نزمە پاڵەپەستۆی ساردی جەمسەرییە و كارگەریشی دەبێت لەسەر وڵاتی شام و توركیا و كاریگەریەكە بۆ عیراق درێژ دەبێتەوە.

ئاشكراشی كردووە، كە بەهۆیەوە پلەكانی گەرما نزم دەبنەوە بۆ خوار سفری سەدی و لەهەمان كاتدا شەپۆلی بەفر بارین بەردەوام دەبێت بەتایبەتی لە هەولێر و سلێمانی و دهۆك و لە ناوچەكانی ڕۆژئاوای موسڵ-یش تەرزە دەبارێت.

وێبنامە #شۆۆۆك: ڕووداوى گیان له‌ده‌ست دانى سێوان پێچه‌وانه‌ بۆوه‌ و خۆى و منداڵه‌كانى سوتاندووه

سێوان قادر خۆى و منداڵه‌كانى سوتاندووه‌ و لێكۆڵینه‌وه‌كانیش بۆ ئه‌و پرسه‌ به‌رده‌وامه‌ و ته‌واوى به‌ڵگه‌كانیش ده‌یسه‌لمێنن كه‌ له‌ %100 سێوان خۆیسوتاندووه‌.

سه‌رچاوه‌یه‌ك كه‌ نه‌یویست ناوى خۆى ئاشكرا بكات تایبه‌ت به‌ وێبنامه‌ وتى :" سێوان %100 خۆى سوتاندووه‌ و له‌ سه‌ره‌تاشدا له‌پاش ئه‌وه‌ى كه‌ به‌ڵگه‌كانى تاوانى چه‌مچه‌ماڵ ده‌چنه‌ شوێنى ڕووداوه‌كه‌ وا ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ گیان له‌ده‌ستدانى سێوان و سێ منداڵه‌كه‌ى حاڵه‌تێكى ئیتیحارى بێت واته‌ هاوسه‌ره‌كه‌ى ژنه‌كه‌ى و سێ منداڵه‌كه‌ى سوتاندبێت ،به‌ڵام له‌پاش ئه‌وه‌ له‌لایه‌ن به‌ڕێوبه‌رى پۆلیسه‌وه‌ فه‌رمان كرا كه‌ تیمێكى به‌ڵگه‌ى تاوان پێك بهێنرێت بۆ كۆكردنه‌وه‌ى سه‌رجه‌م به‌ڵگه‌كانى كه‌ له‌ شوێنى ڕووداوه‌كه‌ بوون و كه‌شفى ده‌لاله‌ بكرێت بۆ مردووه‌كان".
وتیِشى:"ڕۆژى یه‌كشه‌ممه‌ى ڕابردوو به‌ڕێوبه‌رى به‌شى به‌ڵگه‌ى تاوان له‌گه‌ڵ چه‌ند ئه‌فسه‌رێكى به‌توانا چوونه‌ شوێنى ڕووداوه‌كه‌ وه‌ به‌پێى لێكۆڵینه‌وه‌كان و زانیارییه‌كان ده‌ركه‌وتووه‌ كه‌ %100 سێوان خۆى سوتاندووه‌ و نه‌سوتێنراوه‌ ،له‌به‌ر ئه‌وه‌ى ژوورى نوستنه‌كه‌یان كرانه‌وه‌یه‌كى تیایه‌ ئه‌گه‌ر بهاتایه‌ هاوسه‌ره‌كه‌ى ئه‌وانى بسوتانایه‌ ژنه‌كه‌ یان مناڵه‌كان یه‌كێكیان ده‌یانتوانى خۆیان ڕزگار بكردایه‌ له‌ ژوورى نوستنه‌كه‌وه‌ بۆ حه‌وشه‌ى پشته‌وه‌" .
هه‌روه‌ها له‌پاش لێكۆڵینه‌وه‌ ورده‌كانى به‌ڵگه‌ى تاوان ئه‌وه‌ ئاشكرا كراوه‌ كه‌ ده‌رگاى ئه‌و ژووره‌ى كه‌ سێوان و منداڵه‌كانى تێدا سوتاوه‌ له‌ ده‌ره‌وه‌ شكێنراوه‌ بۆ ناوه‌و وه‌ ئه‌مه‌ش واتا ده‌رگاكه‌ له‌ دیوى ژووره‌وه‌ داخراوه‌ و خۆى ده‌رگاى له‌سه‌ر خۆى داخستووه‌ .

 سه‌باره‌ت به‌و گرته‌ ڤیدیۆیه‌ى كه‌ بڵاوبۆته‌وه‌ كه‌ گوایه‌ هاوسه‌رى سێوان له‌و شه‌وه‌دا قورئانى سوتاندووه‌ سه‌رچاوه‌كه‌ وتى:"تۆمارى كامێره‌كه‌ هى به‌روارى سوتانى سێوان نییه‌ به‌ڵكو كۆنتره‌ و قورئانیش نه‌بووه‌ ئه‌لبوومى ڕۆژى هاوسه‌رگیرییان بووه‌".

سه‌رچاوه‌كه‌ سه‌ه‌باره‌ت به‌و ئافره‌ته‌ى كه‌ گوایه‌ په‌یوه‌ندى هه‌بووه‌ له‌گه‌ڵ هاوسه‌رى سێوان قادر وتى:"  له‌ نێوان ئه‌و ژنه‌و هاوسه‌رى سێوان هیچ په‌یوه‌ندییه‌كى خۆشه‌ویستى تێدا نییه‌و هیچ نامه‌ یان په‌یوه‌ندییه‌كى سۆزدارى له‌ نێوانیاندا نه‌بووه‌ به‌ڵكو به‌ته‌نها په‌یوه‌ندى كۆمه‌ڵایه‌تى هه‌بووه‌ و به‌هیچ شێوه‌یه‌ك ناچێته‌ قاڵبى خیانه‌تى هاوسه‌رگیرییه‌وه‌ و ه‌تا ئێستاش تیمه‌كان به‌رده‌وامن له‌ لێكۆڵینه‌وه‌ى زیاتر و وا بڕیاریشه‌ گۆڕه‌كانیان هه‌ڵبدرێته‌وه‌ بۆ ڕوونكردنه‌وه‌ى ئه‌وه‌ى كه‌ ئایا منداڵه‌كان خنكاون یان سوتێنراوه‌ ".

هاتووچۆی هه‌ولێر : به‌هۆی بارینى به‌فرێكى زۆر رێگای چەند گەرەکێک داخراوه‌و شۆفێران رێگای دیكه‌ به‌كاربهێنن

له‌ئاگاداریه‌كدا كه‌وێنه‌یه‌ك ده‌ست مالپه‌ری كوردستتان تیڤى كه‌وتووه‌ ، به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى هاتووچۆی هه‌ولێر ئاگاداریه‌ك ئاراسته‌ى شۆفێران و هاوڵاتیان ده‌كات  له‌سه‌ر داخرانى رێگای ده‌ربه‌ندی گۆمه‌سپان به‌هۆی بارینى به‌فرێكى زۆر
هاتووچۆ رایده‌گه‌ێنێت ، ئاگادارى سه‌رجه‌م شۆفێران و هاوڵاتیان ده‌كه‌ینه‌وه‌ كه‌ به‌هۆى نزم بوونه‌وه‌ى پله‌كانى گه‌رما و هاتنى به‌فرێكى زۆر ڕێگاى ده‌ربه‌ندى گۆمه‌سپان كه‌ به‌سه‌ر چیاى سه‌فین ده‌كه‌وێت دێته‌وه‌ هیران داخراوه‌ 
 هاتووچۆی هه‌ولێر راشیده‌گه‌ێنێت ،   داوا له‌ شوفێران و هاوڵاتیان ده‌كه‌ین كه‌ به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك ئه‌م ڕێگایه‌ به‌كار نه‌هێنن و ڕێگاى به‌دیلى تر هه‌ن كه‌ به‌كاریان بهێنن..
شوان عه‌زیز
 

له‌سه‌ر كورد بوڵتن به‌ توڕه‌یى ئه‌نكه‌ره‌ جێده‌هێڵێ

كۆبوونه‌وه‌كه‌ى نێوان جۆن بۆڵتنى راوێژكارى ئاسایشى نه‌ته‌وه‌یى ئه‌مه‌ریكا له‌گه‌ڵ به‌رپرسانى تورك كۆتایى هات  و رۆژنامه‌یه‌كى توركیش باس له‌وه‌ ده‌كات گرژیى له‌نێوان بۆڵتن و به‌رپرسانى توركیا دروست بووه‌، بۆیه‌ بۆڵتن توركیا جێده‌هێڵێ.

به‌پێى هه‌واڵێكى تورك پرێس، كۆبوونه‌وه‌ى نێوان شاندى ئه‌مه‌ریكا به‌سه‌رۆكایه‌تى جۆن بۆڵتن و به‌رپرسانى تورك ته‌واو بووه‌ و دانیشتنه‌كه‌ دوو سه‌عات و 10 خووله‌كى خایه‌ند، كۆبوونه‌وه‌كه‌ش دوور له‌ چاوى میدیاكان به‌ داخراوى به‌ڕێوه‌چووه‌.

وه‌ك میدیاكانى توركیا باسى لێوه‌ ده‌كه‌ن، شانده‌كه‌ى ئه‌مه‌ریكا جگه‌ له‌ بۆڵتن پێكهاتبوو له‌ جۆزیف دانفۆرد سوپاسالارى ئه‌مه‌ریكا و جیمس جیفرى  نێرده‌ى تایبه‌تى سه‌رۆكى ئه‌مه‌ریكا له‌ جه‌نگى دژ به‌ داعش.

 شاندى توركیایش له‌لایه‌ن ئیبراهیم كاڵنى گوته‌بێژى سه‌رۆكایه‌تى توركیا و سادات ئۆناڵى یاریده‌ده‌رى وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى توركیا و یاریده‌ده‌رى هه‌وڵگرى توركیا پێكهاتبوو.

 به‌رله‌وه‌ى كۆبوونه‌وه‌كه‌ى نێوان به‌رپرسانى توركیا و ئه‌مه‌ریكا ئه‌نجام بدرێت، ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغانى سه‌رۆكى توركیا له‌ راگه‌یاندن هێرشى كرده‌ سه‌ر جۆن بۆلتن، بۆیه‌ ماڵپه‌رێكى توركى به‌ ناوى " A HABER" ئه‌ردۆغان ئاماده‌نه‌بووه‌ پێشوازى له‌ بۆڵتن بكات، بۆیه‌ گرژى دروست بووه‌ و بۆڵتن به‌نیازه‌ توركیا به‌ جێبهێڵێ، هه‌مان زانیارى له‌ ماڵپه‌ڕى ئارتى رووسیش بڵاوكراوه‌ته‌وه‌،.

 شه‌وى رابردوو جۆن بۆڵتن گه‌یشته‌ ئه‌نكه‌ره‌، به‌ڵام به‌ر له‌وه‌ى سه‌ردانى توركیا بكات، له‌سه‌ر كورد چه‌ند لێدوانێكى له‌ دژى توركیا دا و دووپاتى كرده‌وه‌ كه‌ ئه‌مه‌ریكا بێ گره‌تنیكردنى پاراستنى كورد سووریا جێناهێڵێ.

بەفر بارین لە چەند ناوچەیەكی هەرێم دەستیپێكرد

بەڕێوەبەرایەتی گشتی كەشناسی و بومەلەرزەزانی هەرێمی كوردستان رایدەگەیەنێت بەفر بارین لە چەند ناوچەیەكی هەرێمی كوردستان دەستی پێكردووە لە ئێوارەی ئەمڕۆش كۆتایی بەو شەپۆلە بەفرە دێت.
كەشناسی هەرێم ئاشكرایكرد، لە ئێستا لە سەفین، كۆڕەك، برادۆست، شاخی پێرس، مێرگەسوور، شاخی مامەندە لە چۆمان، كێلیا فرعینی لە دهۆك، كانی ماسی و ناوچە شاخاوییەكانی حاجی ئۆمەران و چۆمان بەفر دەبارێت.